Bronte Kardeşler , eserleri ve hayatı hakkında kısa bir makale
Bronte Kardeşler ‘’Cehennemde yanmamak için ne yapmalıyız Jane?’’
Ben dünyayı güller içinde görmem. Yaz günlerinde herkes gülüp eğlenirken, ben; beni yakan ve ter içinde bırakan güneşe küfrederim. Kasvetli, serin ve yağmurlu havaları severim. Siyah en sevdiğim renktir çünkü ruhuma huzur veriyor. Charlotte Bronte’nin Jane Eyre kitabında karakterine söylettiği sözü, duvarıma kazıtmak isterdim eğer annem izin verseydi.
‘’Cehennemde yanmamak için ne yapmalıyız Jane?’’
‘’Jane: Sağlığımızı korumalı ve ölmemeye çalışmalıyız efendim…’’
Yobaz, bağnaz, dar kafalı, ikiyüzlü ve sanat düşmanı Viktorya döneminde, bu ve buna benzer, dinden derhal çıkarılmanızı sağlayacak kelimelerle bir roman yazmak, hem de bir kadın olarak! Cesaretin yeryüzünde bir aralar hüküm sürdüğünü ve kendini bu 3 kız kardeşin üzerinde tezahür ettirdiğini gösterir bana ve biraz olsun insanlıktan hala ümidimi kesmem.
Aşağıdaki yazıya kaynak, İngiliz Edebiyat Tarihi kitabının4. Cildidir. Yazarı Prof. Dr. Mina Urgan hocadır. Aşağıdaki yazı bu kitaptan faydalanarak yazılmıştır ve sadece bazı bölümler kullanılmıştır. Konuya ilginiz varsa verdiğim kaynağa bakmalısınız. Benim yazım koskoca ormandan sadece bir dal çiçek olabilir.
Bronte Kardeşler.
Bronte kardeşler, 3 kız kardeştiler. Anne, Emily, Charlotte. Nasıl bir talihtir ki, bu 3 kız kardeş de, genç yaşlarında veremden öldüler. Anne,29, Emily 30 ve Charlotte 39 yaşındaydı öldüklerinde.
Bronte Kardeşler Viktorya dönemine başkaldıran kendi halinde kızlar.
Daha önceki yazılarımda, Viktorya döneminin, yobaz, dar kafalı, ikiyüzlü ve sanata düşman bir dönem olduğunu, gelişen sanayiyle beraber halkına nasıl köleler gibi bir hayat sürdürdüğünü yazmıştım. O açıdan aynı şeyleri tekrarlamayacağım. İlginizi çekecek bu dönem ve olaylar aşağıdaki linkte mevcuttur. İlgileniyorsanız tıklayın gelsin.
Dünya edebiyatının efsane kadınları.
Önemli olan şey bu yazıda, Haworth gibi, dünyadan kopuk, fundalıklar ve tepelerle dolu bu kasvetli yerde, bu 3 kız kardeşin nasıl olup da Viktorya dönemi değerlerini sarstıkları , günümüzde bile okundukları, hatta film ve dizilerinin yapıldığıdır.
Bu izole yaşantıda, Bronte kardeşler, özellikle Emily ve Charlotte, olağanüstü olarak değerlendirilir ve çağdaşlarına hiç benzemezler. Sadece İngilizlerin değil bütün dünya edebiyatının efsane kadınlarıdır onlar.
Ölüm ve yaşam bir aradaydı onlar için
Gerçekten de Bronte ailesi için ölüm ve yaşam kelimenin her anlamında iç içeydi. Yoksul bir kilise papazı olan babası, kilise mezarlığının yanında bir ev inşa etmişti. Kısacık ömürleri, bu ağaçsız, kasvetli tepelerde bulunan, zalim rüzgarların dolaştığı yerde, yosun tutmuş mezar taşları arasında geçmişti. Ölüm çanlarının çalındığı kiliseye yakın, tıpkı bir mezarda yaşar gibi yaşamışlardı. Tek avuntuları: Kırlarda özgürce koşmak ve muhteşem hayal dünyalarının cömertliğine sığınıp hikayeler yazmaktı.
Erkek isimleriyle bastırdıkları eserleri.
O dönemde kadınların edebiyatla yazar olarak ilgilenmeleri hoş karşılanmaz ve bununla uğraşan kadınlar ciddiye alınmazdı. Bronte kardeşler bu sebeple, eserlerini takma erkek adlarıyla yayınladılar.
Cüretkar eserler.
Charlotte Bronte Jane Eyre’i, Emily bronte Wuthering Heigts’ı, Anne Bronte, Agnes Grey’i yayıncılarına takma erkek adlarıyla gönderdiler ve eserleri basıldı.
Jane Eyre ve Wuthering Heigts o döneme göre çok cüretkâr ve hatta günahkâr bulunmalarına rağmen oldukça beğenildi. Özellikle Jane Eyre göklere çıkarıldı. Fakat Wuthering Heights beğenilse de günahları çoktu. Son derece vahşi, karanlık bulunuyordu bu eserde.
Viktorya döneminde böyle bir roman gerçekten de son derece cüretkârdı. Hayatı boyunca, ancak birkaç aylığına Haworth’dan çıkan bu kızlar nasıl böyle muazzam şeyler yazabilmişti?
Emily Bronte: Birileri yazdıklarını beğensin diye yazmıyordu.
Emily Bronte, kardeşlerinin anlattığına göre; erkek kadar güçlü, çocuk gibi temiz ve yalın, tek başına bir insandı. Asla birileri yazdıklarını beğensin diye yazmıyordu. Sadece kendi içindi eserleri. Sadece kendi beğenisi için. Charlotte basılmaları için çok dil dökmüştü Emily’e ve zorlukla ikna edebilmişti onu. İyi ki de yapmış…
Viktorya döneminin ahlak kurallarını yerle bir eden eserler.
Emily ve Charlotte Bronte gerçekten de Viktorya döneminin ikiyüzlü ahlak kurallarının kıçına sağlam bir tekme atmıştı. Bilhassa Emily eşsizdi. Onu William Blake’e benzetenler olmuştur.
William Blake ile alakalı yazı burada.
Wuthering Heights: ‘’Canavarca’’, ‘’Ahlaksız’’ bir eser.
Wutherin Heigts basılır basılmaz yerin dibine sokuldu. Şeytanca bir öykü olduğunu söyleyenlerden, onu canavarca ve ahlaksız bulanlara kadar birçok eleştiri yapıldı. Bazıları , bu kitabın en ahlaksız okuyucu için bile fazla olduğunu söylüyor, bazıları eseri putperest buluyordu.
Emily hem romantik hem de kıyasıya gerçekçiydi. Hala okunan ve filmleri yapılan bu eseri yazdıktan bir yıl sonra veremden, 30 yaşındayken göçüp gitti bu dünyadan.
Mitoloji, tarih , gerilim ve polisiye sevenler:
Polisiye, gerilim, mitoloji seviyorsanız. Melekler, büyüler, kadim tarikatlar ve benzeri konular ilginizi çekiyorsa, başı sonu belli hikayelerden sıkıldıysanız. Kafası çok değişik bir roman sizleri bekliyor;
Büyü konusuna çok farklı yaklaşılan ve büyüyü derinlemesine bir kurgu roman çerçevesinde anlatan kitabımın linki aşağıdadır.
https://angelsdia.com/surpriz-sonlu-kitaplar-melek-gunlukleri-1-babil-buyusu/
Youtube kanalımda ilginizi çekebilecek videolar bulabilirsiniz. Aşağıdaki linke tıklayarak kanalımdaki içeriklere ulaşabilirsiniz.
https://www.youtube.com/channel/UCY2ps_mnNqfVtZ83jyGnXSQ
