Gılgamış Destanı yeni keşfedilen dizeleri. Destanın orijinal sesi.
Yazının sonunda verilen linklerde, Gılgamış Destanı yanı sıra antik yazıtları, orijinal dilinden seçerek dinleyebilirsiniz.( büyü ritüelleri, ilahiler, tanrı ve tanrıçalara dualar , Yaratılış efsanesi-Enuma eliş İştar’ın yer altına inişi , Hammurabi Kanunları vs dahil)
Ölümsüzlüğün peşinde olan bir kralın hikâyesidir Gılgamış’ın hikâyesi. Birçok uygarlığa beşiklik etmiş Mezopotamya kültürünün eseri, tarihin ilk yazılı destanı. Tanrılar, tanrıçalar ve insanların, düş ile gerçek arasında gidip gelen öyküsü, Nuh Tufanı hikâyesine çok benzer ve hala tartışılır.
Gılgamış gerçekte yaşamış mıdır, böyle bir kral var mıdır kesin olarak bilinmez zira o dönemde bunu bildiren yazılı bir metin bulunmamaktadır. Yine de Tufan sonrası hüküm süren (İ.Ö 1800) tarihsel niteliğe sahip kral listesine göre: Mezopotamya’nın güneyinde, Uruk kralı Gılgamış’tır.
Gılgamış Destanı, Akad, Sümer, Asur olmak üzere, 3 dilde, onun ölümünden bin sene sonra, çivi yazısıyla yazılmıştır ve bugünlere gelebilmeyi başarmıştır.
Birçok dile çevrilen(Fransızca, Almanca, İngilizce vb) Gılgamış Destanı, tiyatro oyunu, kitap ve filme konu olmuştur.
Gılgamış adı anlamı: gıl: kıl: kılmak, yapmak manasına geldiği gibi, büyük işler başarmış anlamına da gelmektedir. İsyan etmek, Her şeyi görmüş, demektir. Gılgemeş, değil, Bilgameş olarak, Sümerliler tarafından yazıldığı, Muazzez Ilmiye Çığ tarafından bildirilmiştir.
Gılgamış Destanı yeni keşfedilen dizeleri
Şimdi gelelim Gılgamış Destanının yeni keşfedilen dizelerine. Gılgamış Destanı kayıp parçaları, bir tarihi eser kaçakçısının tesadüfen yakalanması sonucu ortaya çıkarılmıştır. Bu tesadüfi olay sayesinde Gılgamış Destanının kayıp dizelerinde neler yazdığı öğrenilmiştir.
Gılgamış Destanı yeni dizeleri nasıl ortaya çıkarıldı.
Gılgamış Destanı yeni dizeleri
Amerikalıların Irak’ı işgal ettiği günden beri yağmalanan Irak tarihi eserlerini bulmak ve tekrar eski yerlerine koymak isteyen Irak- Süleymaniye müzesi yetkilileri ister istemez bazı tarihi eser kaçakçılarıyla anlaşma yapmak zorunda kalıyordu. Yine böyle bir anlaşma sonrası müze yetkililerinin ellerine 100 taneye yakın kil tablet geçti. Bu tabletler Gılgamış Destanı olarak bilinen destanın kayıp dizeleriydi.
Haber, ciddi haberler yapan bir internet sitesi tarafından dışarıya sızdırıldı. Böylece daha önce kimsenin bilmediği Gılgamış Destanı yeni dizeleri ortaya çıkarıldı.
Gılgamış Destanı yeni dizelerinde ne anlatılıyor
Kaçakçılarla yapılan anlaşma sonrası ele geçirilen yeni dizelerde daha önce bilinmeyen bölümler bulunuyor. Bu kayıp dizelerin anlattığına göre: Sakin ve sessiz bir yer olarak bilinen tanrılar ormanı aslında hiçte sakin bir yer değil. Oldukça renkli ve gürültülü bir yer. Ayrıntılar arasında, destanın karakterlerinin içsel çatışmaları ve çevre bilinci de gözler önüne seriliyor.
Londra Üniversitesi profesörlerinden Sayın Faruk Al-Rawi bu eserlerin bir kaçakçının elinde olduğundan haberdar olur ve Irak-Süleymaniye müzesi yetkililerine bu tabletleri kaç paraysa almalarını tavsiye eder.
Kaçakçı Gılgamış Destanı kayıp dizelerini 800 dolara, müze yetkililerine satmaya razı edildiğinde, tabletler toprak ve toz içindedir hala.
Meslektaşı, Andrew George ile birlikte Faruk Al-Rawi bu tabletleri çok kısa bir süre zarfında tercüme eder.
Tabletler, Irak-Süleymaniye müzesine göre: İ.Ö 2002-1596 Antik Babil tarihine ait. Profesör Andrew George ve Prof. Faruk Al-Rawi ise bunların İ.Ö 626-540 yani Yeni Babil Dönemi yazıtları olduğunu düşünüyor.
Destanın daha önce hiç duyulmamış bölümü.
Kısa bir sürede profesörler tanıdık bir öyküyle karşılaştıklarını anladılar. Bu Babil hikayesi Gılgamış Destanıydı. İlk yazılı destan. Tercüme edilen destanın daha önce hiç duyulmamış bölümüydü.
Bu bölümde Gılmamış ve Enkidu, Sedir ormanına, Humbaba adlı devi yenmeye gidiyorlardı. Maceraya atılan iki dostun hikâyesine daha evvel kimselerce bilinmeyen dizeler eklenmişti.
Sedir ormanı hakkında yeni dizelerdi bunlar. Ormanın içinde yankılanan sesler ve ormanın görüntüsüyle ilgili anlatımlar detaylıydı. Tam 20 yeni dize bulunuyordu. Kırık Gılgamış destanı tabletlerinin bittiği yerden başlayan bu yeni dizeler tam da kırık parçaların olduğu yeri bütünleyecek şekilde devam ediyordu.
Orman kuşların ve ağustos böceklerinin sesleriyle cıvıl cıvıl bir yer. Maymunlar ağaçtan ağaça atlayarak oynuyor. Dev Humbaba/ Huwawa, bu seslerin eğlenceli olduğunu düşünüyor.
Prof. Andrew Geoge, bu tarz doğa tasvirlerinin canlılıkla ifade edilmesinin, Babil destanlarında çok nadir bulunduğunu bildiriyor konunun meraklılarına.
Yeni dizeler, eski dizelere gönderme yapıyor. Örnek vermek gerekirse: Dev Humbaba ve Enkidu eskiden çocukluk arkadaşıymış. Gılgamış ve Enkidu, devi ve ormanı yok ettikleri için sonradan vicdan azabı çekiyor ve pişman oluyorlar. Sedir ağaçlarını keserek Babil’e götürmek isteyen kahramanlarımız, tanrıları kızdırmış olacaklarını da düşünüyorlar.
Gılgamış Destanı yeni dizelerinin orijinal metnine nasıl ulaşabilirsiniz.
Gılgamış Destanının keşfedilmiş yeni dizeleri, tercüme edilmiş ve müzeye konulacak şekilde temizlenmiş olarak Irak-Süleymaniye müzesinde sergileniyor. Tabletin tamamını okumak isteyenler aşağıdaki linkten ücretsiz dokümanı indirebilir ya da online okuyabilirler.
http://eprints.soas.ac.uk/18512/
Antik Babil yazıtları, Büyü, dua, ilahi Yaratılış destanı, Gılgamış Destanı orijinal dilinden dinlemek ister misiniz?
Bunun yanı sıra Gılgamış Destanı ve diğer antik yazıtları orijinal dilinden, üniversite öğretim görevlilerinden dinlemek istiyorsanız, yine ücretsiz olarak bu linklere girebilirsiniz.
Birinci link Gılgamış destanından bir bölüm. Eski Babil Versiyon, 2. Tablet , 1-38 arası dizeler. Tamamına ana menüdeki listeden ulaşabilirsiniz. Aşağıdaki linki tıklayınız.
İkinci link antik kayıtların listesi. Burada Gılgamış Destanının tamamı yer almakla beraber istediğiniz diğer antik yazıtları, orijinal dilinden seçerek dinleyebilirsiniz.( büyü ritüelleri, ilahiler, tanrı ve tanrıçalara dualar , Yaratılış efsanesi-Enuma eliş İştar’ın yer altına inişi , Hammurabi Kanunları vs dahil) Aşağıdaki linki tıklayınız
https://www.soas.ac.uk/baplar/recordings/
Önemli Not:
Babil kültürü ile alakalı daha fazla yazı için okuduğunuz sayfanı sağ üst bölümünden BABİL etiketini seçebilir ya da SEARCH kısmında aramak istediğiniz kelimeyi yazarak herhangi bir konu başlığına ulaşabilirsiniz.
Aşağıdaki linkten direk olarak BABİL arşivine gidebilir, sayfa sonlarında yeni ve eski yazılara ulaşabilirsiniz.
Bu yazımızı beğendiyseniz, beğen butonunu tıklayabilir ve beğeneceğini düşündüğünüz bir arkadaşınızla paylaşabilirsiniz. Blog sayfamız sizin desteğinizle çok daha fazla yazıyı kapsamına alacak ve birçok kişiye ulaşacaktır. Teşekkür ederiz.
Mitoloji, tarih , gerilim ve polisiye sevenler:
Polisiye, gerilim, mitoloji seviyorsanız. Melekler, büyüler, kadim tarikatlar ve benzeri konular ilginizi çekiyorsa, başı sonu belli hikayelerden sıkıldıysanız. Kafası çok değişik bir roman sizleri bekliyor; Büyü konusuna çok farklı yaklaşılan ve büyüyü derinlemesine bir kurgu roman çerçevesinde anlatan kitabımın linki aşağıdadır.
https://angelsdia.com/about-novelroman-hakkindavideo-ozet/
Youtube kanalımda ilginizi çekebilecek videolar bulabilirsiniz. Aşağıdaki videoya tıklayarak kanalımdaki içeriklere ulaşabilirsiniz.
https://www.youtube.com/channel/UCY2ps_mnNqfVtZ83jyGnXSQ/videos
