Jonathan Swıft
Jonathan Swıft /Kötümser mizaç, keskin zekâ, sivri bir dil.
Bu blog sayfasında zaman zaman İngiliz edebiyatı ve tarihi ile alakalı yazılar paylaşıyorum. Bu konu hakkında yazacak çok şey var ama akademik çalışmalarda sıklıkla kullanılan bilgiler belki sıkıcı olabilir bu dalla profesyonel olarak ilgilenmeyenler için.
Bu açıdan İngiliz edebiyat tarihiyle alakalı paylaştıklarım herkesin biraz daha aşina olduğu konulardan seçilmiştir. Elbette Prof. Dr.Mina Urgan hocamızın derlediği ve altın değerinde olan İngiliz Edebiyatı ve Tarihi kitabındaki engin bilgilerden faydalanılmıştır.
İngiliz edebiyat tarihi bölümünde bu kitap referans kitabı olarak tavsiye edilmişti hocalarımız tarafından. O zamanlar tüm seriyi almıştım ve şimdi ne kadar iyi yaptım diyorum.
Neyse size bu yazıda İngiliz edebiyat tarihinin dâhisi Jonathan Swift’den bahsedeceğim. Eminim onun eserlerine aşinalığınız vardır.
Jonathan Swift /Çağının tek dâhisi.
Jonathan Swift. Yaşadığı yüzyılın sadece en büyük dâhisi değil, tek dâhisidir. Devrinin körlemesine bağlılık duyduğu Neo-Klasik kuralları dehasıyla fersah fersah aşmıştır o. 1667-1745 yılları arasında Dublin’de yaşamıştır. Aslında İrlandalı değildir. Sadece orada doğmuştur ve neredeyse ömrünün çoğunu burada yaşamıştır.
Kötümser mizaç, keskin zekâ, sivri bir dil.
Annesinden ayrı büyümüştü ve son derece kötümser bir mizacı vardı. Bu mizaçtan beslenen kara mizah yeteneği ona sivri bir dil ve keskin bir zekâ bahşetmişti.
1694 yılında Anglikan kilisesinde rahip oldu. 1710 yılında 3 sene Dublin katedralinde baş rahip olarak görevini sürdürdü.
Kafası çalışan bir insan uzun süre yaşamaya dayanamazdı.
J. Swift şöyle derdi: ‘’Kafası gerçekten iyi çalışan bir insanın yaşlanacak kadar uzun bir ömür sürmesinin yolu yoktur.’’
Yaş aldıkça baş ağrıları ve baş dönmeleri artıyordu büyük dehanın. Hayatı boyunca delirerek öleceği korkusuyla yaşadı ve nitekim ömrünün son yıllarında tamamen delirmişti.
Süpürge üzerine bile yazabilen üstat.
O kadar başarılı bir yazardı ki, Jonathan Swift üstadın yazdıklarını okuyanlar, onun alelade bir süpürge sopasının üzerine bile yazabileceğini söylerdi.
Taşlama ustası . ‘’Güneş tutulmasında halkla dalga geçmesi.’’
Büyük bir taşlama ustasıydı aynı zamanda alaycı ve şakacı bir yönü de mevcuttu. Halk ona büyük bir güven ve saygı duyardı.
Güneş tutulması yaşanacağı bir gün, kilise önünde toplananlara şöyle haber salmıştır:
‘’Baş rahip Swift’in buyruğu üzerine güneş tutulması başka bir tarihe ertelenmiştir.’’
Halk bu duyuruya inanmış ve dağılmıştır.
Mirasını ülkesindeki geri zekalılara bağışlayan üstat.
Üstadın hiçbir zaman fazla parası olmamıştı. Hayatı boyunca asla kendi menfaatini düşünmemişti. Dürüst bir adamdı. Fazla olmayan servetini, kendi tabiriyle, ülkesinde bol miktarda bulunan geri zekâlılara ve akıl hastalarına vasiyet etti ve onlar için bir akıl hastanesi inşasına başlanılmasını istedi. Bu akıl hastanesi hala mevcuttur. Bu sıra dışı mirasla son bir kez daha dalga geçmişti kendi halkıyla.
Eserleri.
Deliliğin kullanışı ve kaynağı
A modest Proposal
A battle of boks.
A tale of Tubs
Gulliver’s travel. Guliver’on seyahatleri.
Her biri taşlama şaheseri olan bu eserlerde Jonathan Swift kıyasıya alay eder ve iğneler yaşadığı toplumu.
En çok bilinen eseri, Guliver’ın maceraları, 4 bölümdür. En acımasız , en vahşi taşlamalarla doludur.
Son olarak birkaç alıntı yaparak bitirelim yazıyı.
‘’İnsan denilen o hayvandan tüm kalbimle nefret ediyorum.’’
Deliliğin kaynağından alıntı:
Dünyanın en yüce işleri delilerin yaptığı işlerdir. Onların sayesinde, ülkeler fethedildi. İmparatorluklar kuruldu. Yeni düşünceler felsefeye girdi hatta yeni dinleri de onlar yarattı.’’
Jonathan Swift hakkında sadece birkaç şey yazdım. Merak edenler araştırsın derim çünkü gerçekten sivri dili ve keskin zekasıyla hala adını yaşatan bir dahi o. Bu yazı dediğim gibi bazı alıntılardan öte değildir. Konuya meraklı olanlara yol göstermek amaçlıdır. Ben yolu gösterdim; yürümek sizin niyetiniz.
Bu arada İngiliz edebiyatına meraklıysanız şu iki yazıyı da es geçmeyin bence . Altta linklerini verdim.
Mitoloji, tarih , gerilim ve polisiye sevenler:
Polisiye, gerilim, mitoloji seviyorsanız. Melekler, büyüler, kadim tarikatlar ve benzeri konular ilginizi çekiyorsa, başı sonu belli hikayelerden sıkıldıysanız. Kafası çok değişik bir roman sizleri bekliyor;
Elbette ben onların tırnağı bile değilim. Adımı onlarla aynı sayfaya yazmak bile affedilmez bir küstahlık. Yine de bir şeyler yazmaya cüret ettim. Bu cüretimden dolayı ruhları beni affetsin…Romanımın linki aşağıda:
https://angelsdia.com/surpriz-sonlu-kitaplar-melek-gunlukleri-1-babil-buyusu/
Youtube kanalımda ilginizi çekebilecek videolar bulabilirsiniz. Aşağıdaki linke tıklayarak kanalımdaki içeriklere ulaşabilirsiniz. https://www.youtube.com/channel/UCY2ps_mnNqfVtZ83jyGnXSQ
