Sinestezi. Renkleri duymak, tatları görmek.
Başlıkta yazan, renkleri görmek, sesleri duymak kelimelerinin yazım hatası olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Gerçekten kastedilen budur. Hayatınızda hiç böyle bir durumla karşılaştınız mı? Yahut bunları bire bir yaşayan birine denk geldiniz mi?
Yani duyduğunuz bir sesi gözünüzle görüp, gözlerinizle gördüğünüz şeyi işittiğiniz oldu mu? Zihninizde bir tat, bir görüntü oluşur mu mesela herhangi bir nesneye bakarken? Elbette bir meyve ya da buharı üstünde bir yemekten bahsetmiyoruz. Bunlar herkesin zihninde bir his bırakır. İştahını kabartır , tat duygusunu harekete geçirir. Bizim kastettiğimiz bir meyve ya da yemek değil. Tamamen farklı nesneler, bir ağaç, bir kitap bir müzik notası yahut bir kadeh…
Sinestezi nedir? Siz de bir Sineztezik misiniz?
Güzel bir müzik dinliyorsunuz örneğin. Bir anda notaların görüntüsü belirir mi gözlerinizin önünde? O notaların renklere büründüğü olur mu? Peki, bir tat bırakır mı damağınızda bu nota?
Eğer evet diyorsanız sizin de bir sinestezik olduğunuzu söyleyebiliriz.
Sineztezi Yunanca kökenlidir. Birlikte-algılamak olarak çevrilebilir. Bilincin tetiklemesi suretiyle zihinsel durumların deneyimlenmesidir kısaca. Başka bir ifadeyle eş-duyum, birleşmiş duyu anlamına da gelebilmektedir. Bu durumda duyular beraber algılanır yahut birbirine karışır.
Sinestezi oluşumu.
Dünyaya gelirken beynimizdeki nöronlar yaşamımız içerisinde zamanla yok olmaya başlar fakat zamanla kaybolması gereken bu bağlantılar sinesteziklerde kaybolmaz.
İyi bir şey mi yoksa hastalık mı?
Ciddi bir derginin yayınladığı makale şöyle diyor: (Perception magazine)
‘’23 insan arasında sinestezi durumuna bir kişide rastlanıyor.’’
Kimilerine göre anormallik, kimilerine göre insan üstü mistik bir yetenek, kimilerine göre hastalık olarak kabul edilse de sineztezi aslında kesinlikle bir hastalık değildir.
Tam tersi bu durumu algılamada gelişmişlik olarak düşünebiliriz.
En çok kimlerde görülüyor?
Hassas, duygusal, imajinasyonu geniş, ruhsal dünyası diğer insanlara göre daha karışık olan insanlarda görülür. Çok fazla insanın sinestezik olmadığı sanılıyor. Tahmin edebileceğiniz gibi bu durumda en çok sanatçılar bulunuyor.
Fakat sinestezi kesinlikle algılama bozukluğu ya da hastalık değildir. Algıda gelişmişlik demek daha doğru bir tanım olacaktır aslında. Sinestezik kişiler genelde hassas yapılı, hayal dünyası çok yoğun, ruhsal durumu, kendisinin bile anlayamadığı kadar karışık olan kişilerdir. Çok az sayıda kişi sinesteziktir ve olanlar da genelde sanatla uğraşmaktadır. Bir çeşit ‘algılama armağanı’ demekle yanlış bir ifadede bulunmuş olmayız.
Sinesteziklerin algılama biçimleri.
Harflerin renk olarak deneyimlenmesi en çok rastlanan sinestezik durumlardandır. Her harf değişik renk şeklinde algılanarak kodlanır.
Hafızaları biraz daha zayıf olan sinestezikler, koku, tat ve sesleri renk olarak algılamaktadırlar.
O kişinin o nesneye atadığı renk ya da koku sayesinde yıllar sonra bile hatırlanabilir çoktan unutulması gereken olaylar. Şu halde, her nesne, şehir, tad ve ses farklı renklere sahiptir. Beyine her şey renk olarak kodlanır.
Tuhaf olan şudur ki, sinestezikler, herkesin böyle algıladığını düşünürler.
Günümüzün en ünlü sinestezik kişisi: Daniel Tammet
Daniel Tammet
Pİ sayısını bilinen sınırlarının ötesinde söyleyebilen ve yabancı bir dili bir hafta içinde öğrenebilen Daniel Tammet günümüzün en bilinen sinestezik insanıdır. Kendisi, rakamları manzara fotoğrafları gibi gördüğünü beyan etmiştir. Farklı ışıklar, değişik boyutlar olarak görüyormuş rakamları.
Ünlü sinestezik sanatçılar kimlerdir?
En çok sanatçıların sinestezik olduğundan yukarıdaki satırlarımızda bahsetmiştik. Konstantin Saradzhev Vladimir Nabokov, F.Lizst, Tesla, Goethe bilinen sinesteziklerin sadece bazılarıdır.
Sinesteziyi anlatan eser.
Adam Fawer tarafından kaleme alınan Empati romanı bu özelliğe sahip çocukları ve onların bu yeteneklerinin farkına varmasını anlatması açısından oldukça dikkat çekicidir.
Mitoloji, tarih , gerilim ve polisiye sevenler:
Polisiye, gerilim, mitoloji seviyorsanız. Melekler, büyüler, kadim tarikatlar ve benzeri konular ilginizi çekiyorsa, başı sonu belli hikayelerden sıkıldıysanız. Kafası çok değişik bir roman sizleri bekliyor;
Büyü konusuna çok farklı yaklaşılan ve büyüyü derinlemesine bir kurgu roman çerçevesinde anlatan kitabımın linki aşağıdadır.
https://angelsdia.com/about-novelroman-hakkindavideo-ozet/
Youtube kanalımda ilginizi çekebilecek videolar bulabilirsiniz. Aşağıdaki linke tıklayarak kanalımdaki içeriklere ulaşabilirsiniz.
https://www.youtube.com/channel/UCY2ps_mnNqfVtZ83jyGnXSQ
