İştar ve Temmuz Mitleri. Mitlerle etkileşim ve benzerlikler.2
İştar, mitoloji, Temmuz
Yazımızın birinci bölümüne ulaşmak için aşağıdaki linki tıklayınız.
https://angelsdia.com/istar-ve-temmuz-mitleri-din-ve-diger-mitlerle-etkilesimi/
İştar ve Temmuz Mitleri
Görüleceği üzere ilahilerde Temmuz öldürülmüş olsa da Hades’in ölüler diyarına benzer yerden geri dönmüştü. Görünüşe göre bir çocuk olarak geri dönüyordu Temmuz. Onun için ağıt yakılırken ona, ‘’çocuk, Lord Gishzida’’ veya ‘’Kahramanım Damu’’ denirdi.
Ay karakterinde Mısırlı Osiris her ay ‘’son derece güzel bir çocuk’’ olarak görünürdü. Plutarkhos, Osiris için ‘’ aydan düşen üretici bir ışık tarafından yaratılmıştır.’’ der.
‘’ Attis boğası kurban edildiğinde, ona inananlar kanıyla sırılsıklam oldular ve daha sonra süt içtiler.’’
Bunun nedeni bu ayinden sonra ‘’gençliklerine tekrar kavuşup’’ çocuk olacak olmalarıydı.
Eski Yunan Tanrısı Eros (Cupid) oyunbaz bir oğlan çocuğu ya da yakışıklı bir genç olarak tasvir edilir. Bşka bir bereket tanrısı olan ve Eros’a benzeyen İrlandalı Angus’a ‘’her zaman genç’’ denirdi. Temmuz gibi uyuklar ve bahar mevsiminde uyanırdı.
Çocuk tanrı Temmuz’un ilk Sümer Derinlik Cenneti’nden döndüğüne ve Vyasa veya Hint mitolojisinin diğer üst insanları gibi çok kısa bir süre içinde yetişkinliğe eriştiğine inanılırdı. Bir Temmuz ilahisinin iki dizesi kısaca şöyle der;
‘’ Bebekliğinde yatardı batmış bir kayıkta.
Yetişkinliğinde yatardı gizlenmiş bir tahıl tanesinde.’’ (Sümer ve Babil ilahileri.)
Sümerlilerde Temmuz
Sümerce Temmuz ismi Dumu-zi ya da Dumuzida’dır. Bu kelime, dürüst ve sadık oğul demektir. Şu anda bilinmeyen birçok efsane buna bağlı olabilir. Birçok Sümer ilahisinde ondan bahsedildiği görünür.
Başka kültürlerde Temmuz
Mısırlı ay ve güneş tanrısı Khonsu gibi Temmuz da ‘’iyileştirici’’ idi. Agni’de ‘’tüm hastalıkları yok ederdi.’’ Temmuz dolgun sesli bir tanrıydı. Agni ‘’Bir boğa gibi kükrerdi.’’ Devler ve şeytanlar tanrıların kalesine saldırmakla tehdit ettiğinde Heimdal bir boru üflerdi. Temmuz bahar güneşi tanrısı olarak ‘’genç bir savşçıydı.’’ Der Jastrow ve ekler ‘’ Kış fırtınalarını hep bozguna uğratırdı.’’
Fırtınları simgeleyen şey tabi ki şeytanlardı. Burada bir parantez açalım. Babil’de Nergal olarak bilinen tanrı için şöyle der Babilliler,
Nergal yalnız dolaşmaz. Dostları acımasızdır. Dostları doğal felaketler ve hastalık getiren şeytanlardır.’’
Bu sebeple kahraman tanrı Temmuz tıpkı diğer mitlerdeki tanrılar gibi şeytan katiliydi.
Antik Babil ve Temmuz- İştar yer altı dünyasına inişinin deşifresi.
İştar mitoloji
Antik Babil’de Temmuz mitinin çeşitli versiyonları vardı. Bunlardan birinde tanrıça İştar gençlik aşkını aramak için yer altı dünyasını ziyaret eder. Efsanenin bu şeklinin bir kısmı, ‘’İŞTAR’IN İNİŞİ’’ diye bilinen ünlü bir Babil ilahisinde yaşamaya devam eder. Bu ilahi ilk olarak İngiliz müzesi görevlisi George Smith tarafından İngilizce ’ye çevrilmiştir. İçinde yazılı tabletler o topraklardan Londra’ya yollanmıştı. Sabır ve yetenek sahibi George Smith tabletleri düzenledi ve deşifre etti. Hayal gücüne ve ilhama sahip bu antik edebiyat parçasını dünyaya sundu.
İştar ölülerin ruhlarının kuş biçiminde var olmaya devam ettiği yer altı dünyasına (Yunan mitindeki Hades’in ölüler dünyasına benzer) inerken tasvir edilmişti.
‘’ Bir kuş gibi ellerimi açıyorum
Karanlığın evine, tanrı İrkalla’nın yuvasına iniyor iniyorum.
Dışında hiçbir çıkışı olmayan eve,
Dönüşü olmayan bir yola:
Girişindeki ışığı yok edilen eve,
Toz ve çamurun yiyecek olduğu yere.
O yerin başkanları da tüylü kuşlar gibidir.
Işık asla görünmez, otururlar karanlıkta…
Kapıların ve aralıkların üzerinden dağılır toz.’’
Yer altı dünyasına inen İştar, Kapının muhafızına şöyle der:
‘’ Kapının muhafızı! Kapıyı aç girebileyim. Eğer kapıyı açmazsan. Kapıyı kıracağım. Onun sürgüsünü parçalayacağım. Çerçevesini kıracağım. Kapıları devireceğim. Ölüleri kaldıracağım; yaşamak için yiyecekler ve ölülerin sayısı yaşayanları geçecek.’’
Bu sözleri ve detaylı yazıları okumak ve Londra Üniversitesi Antik diller öğretim görevlilerinin sesinden orijinalini dinlemek isterseniz aşağıdaki linke tıklayınız. (Linklerde ayrıca Gılgamış destanı, Babil ilahi, büyü ayinleri vb gibi şeylerinde okunuşu bulunmaktadır.)
https://angelsdia.com/civi-yazisi-ilginc-bir-civi-yazsi/
Kapıcı önce yer altı kraliçesi Allatu’dan ( Eresh-ki-gal) izin alması gerektiğini söyler. Yer altı kraliçesi öfkeyle dolar İştar’ın geldiğini duyunca ve şöyle der:
‘’Git muhafız aç kapıyı ona. Eski kurallara göre büyüle ama önce.’’
İştar farklı kapılardan girerken, takıları ve kıyafetlerini çıkartılır. İlk kapıda tacı alınır. İkincisinde küpeleri. Üçüncü ve dördüncüde süslü kemeri, göğsündeki takılar.
İştar neden kendisine böyle davranıldığını sorar ve ona bunun kraliçenin emri olduğu söylenir.
Yer altı kraliçesi karşısına çırılçıplak çıkan İştar kibirli ve gururludur. Kraliçe ise rakibini cezalandırmak ister.
Kendisi yüzünden oraya mahkûm olan Temmuz için ağıtlar döker İştar. Temmuz’un yarasına hayıflanır.
Şiir İştar’ın ağıdıyla sona erer.
‘’Benim tek sevdiğim Temmuz’um benim için acı çekme.’’
Mitoloji, tarih , gerilim ve polisiye sevenler:
Polisiye, gerilim, mitoloji seviyorsanız. Melekler, büyüler, kadim tarikatlar ve benzeri konular ilginizi çekiyorsa, başı sonu belli hikayelerden sıkıldıysanız. Kafası çok değişik bir roman sizleri bekliyor; Büyü konusuna çok farklı yaklaşılan ve büyüyü derinlemesine bir kurgu roman çerçevesinde anlatan kitabımın linki aşağıdadır.
https://angelsdia.com/about-novelroman-hakkindavideo-ozet/
Youtube kanalımda ilginizi çekebilecek videolar bulabilirsiniz. Aşağıdaki videoya tıklayarak kanalımdaki içeriklere ulaşabilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=LOrx6ev2_yw&t=657s