Yuval Noah Harari Hayvanlardan Tanrılara Sapiens.
Ne kadar çok şey keşfedilmiş. O zamanda bu bilgiler vardı fakat henüz keşfedilmemişti. Tıpkı yaşadığımız bugünün dünyasında keşfedemediklerimiz gibi.
Yuval Noah Harari Hayvanlardan Tanrılara Sapiens.
İnsanlık tarihini derinlemesine araştıran, doğru bildiklerimizin altında yatan gerçekleri ortaya çıkarmaktan çekinmeyen tarihçi, yazar Yuval Noah Harari; Hayvanlardan Tanrılara Sapiens adlı kitabıyla insanlık tarihinin karanlıklarını aydınlatıyor.
Aşağıdaki yazı; Hayvanlardan Tanrılara Sapiens, isimli kitabından ilham alınarak yazılmıştır. Verilen bilgiler tamamen kitaptan temel alır.
Bu yazı sadece yazar ve kitabı hakkında bilgi vermek amacıyla yazılmıştır Kitabın daha çok insana ulaşmasını amaçlamaktan başka bir gayemiz yoktur. Bu kitabı almanızı tavsiye ederiz.
Yazar ve kitabı ile ilgili yazılarımız birkaç bölümden oluşacaktır.
Yuval Noah Harari Hayvanlardan Tanrılara Sapiens./ Bölüm: Cehaletin Keşfi.
Bir Ortaçağ köylüsü bin yılında uykuya dalıp 600 sene sonra uyansa, dünya pek fazla değişmiş gibi gelmezdi gözüne. Siyasi, teknolojik değişimler yaşanmış olsa da kendini büyük bir değişimle yüz yüze gelmiş gibi hissetmezdi
Ama günümüz dünyasında uyansaydı, cennete mi yoksa cehenneme mi geldiğini kendine sorardı ve herhalde akıllı cep telefonları ve benzer teknolojik aygıtlar için cadılık ya da şeytan icadı ifadesini kullanırdı.
Verilen rakamlara Dikkat!
Arkamızda bıraktığımız 5 asır, görülmemiş bir teknolojik gelişime sahne oldu. 1500 yıllarında 600 milyar insan yaşarken, bugün nüfusumuz 7 milyarı zorluyor.
Yine 5 asır evvel üretim, mal ve hizmet toplamı değeri 251 milyarken, günümüzde bu değer tam 60 Trilyondan fazla.
O dönemin insanları günde 14 trilyona yakın enerji kullanırken, şimdiki enerji tüketimi 1500 trilyon kalori ve biraz daha üstü.
Nüfus, 15 kat artıyor ama buna karşın üretim 250, enerji harcaması 120 kat artmış.
Günümüzden bir savaş gemisi Ortaçağ gitse ne olurdu?
Şöyle düşünün bir an sadece bir tek savaş gemisi Ortaçağ dönemine gidiyor. Kolomb’un kolonisini yerle bir etmemiz kaç saniyemizi alabilir? Dahası gemimizde tek bir hasar olmadan.
Sadece 5 ya da 6 kargo gemisi, o dönemin tüm filolarının taşıdığı malları taşır, gelişmiş teknoloji sayesinde verileri kolayca saklayabilirdi.
Günümz bankacılık sistemi, Ortaçağ krallıklarının toplamından çok daha fazla parayı elinde tutuyor. 1500 senesinde 100 binden fazla nüfuslu çok az sayıda kent vardı.
Yapıların hemen hepsi, taş, kerpiç ya da ahşaptı. 2 ya da 3 katlı binalara gökdelen muamelesi yapılıyordu.
Yollar toprak, tozlu ya da çamurluydu. Üzerinden geçenler, tavuk, keçi ve atlardı. At arabalarının sayısı da çok azdı.
Gürültü sadece hayvan ve insan seslerine karışan kazma kürek sesleriydi. Gece her yer karanlıktı. Çok çok bir mum yahut bir meşale ışığı kısıtlı alanları aydınlatırdı.
Bu kentte yaşayan bir Ortaçağ insanı bugünün İstanbul’u ya da New York’unu görse acaba aklından neler geçerdi?
1523 yılından evvel dünyanın çevresini dolaşan yoktu. Ta ki Macellan’a dek. Macellan 3 sene süren zorlu bir yolculuğa çıkmıştı ve yolculuk tamamlanıp da yuvasına geri döndüğün de neredeyse herkes ölmüştü.
Jules Verne 1870’li yıllarda ancak 80 gün içinde dünyanın çevresinin gezilebileceğini hayal edebilirken, günümüz orta sınıf mensubu bir kişi bu geziyi en fazla 2 gün içinde ve başına bir iş gelmeden, sağlıklı bir şekilde yapabiliyor.
1500 senesi insanının alanı sınırsız değildi. Dağlara tırmansa da ya da kuleler inşa edebilse de gücü Gökyüzüne yetmiyordu. Orası Tanrı’ya, kuşlara ve meleklere aitti sadece.
1969 senesinin 20 Temmuz’unu gösterirken takvimler, insanoğlu Ay’a ilk kez çıktı. Bu başarı: evrimsel ve tarihiydi. Hiçbir canlı atmosfer dışına çıkmakta muvaffak olamamıştı.
İnsanlık tarihinin çok büyük bir kısmında, mikroorganizmalar hakkında en ufak bir bilgisi yoktu insanların çünkü buna gerek yoktu.
1674 yılına gelininceye, A.Leeuwenhoek ilkel bir mikroskop yapıp da suyun içinde yaşayan yaratıklar görünceye dek bu böyle sürüp gitti.
Yuval Noah Harari Hayvanlardan Tanrılara Sapiens.
Bu zamandan sonra insanoğlu neredeyse sayısız miktarda mikroskobik canlıyı keşfettiler. Bu keşif sayesinde ölümcül bazı hastalıkların sırrını çözdük ve devasa ilaç şirketleri yarattık.
Bakterilerin yönetilerek ilaç ve biyo-yakıtların üretildiği günlerdeyiz. Parazitlerin kolayca hakkından gelebiliyoruz artık.
Geçtiğimiz 500 yılın en hayati öneme sahip olayı:
1945 /16 Temmuz. Alamorgoda(New Mexico) İlk atom bombasını denediler. İnsanlık artık sadece tarihi değil insanlık tarihini de yok edecek kapasiteye ulaşmıştı artık.
Ay’a ilk kez ayak basmak ve ilk atom bombası deneyi Bilimsel Devrim olarak tarihsel süreçte yerini alır.
Bu devrimin sayesinde yeni araştırmalar için devasa kaynaklar sağlanmıştır. Bu ayrılan kaynaklar çok büyük güçler edinilmesine yol açmıştır aynı zamanda.
Bu gerçek anlamda bir devrimdir. Çünkü 1500’lü yıllarda, insanlar, ekonomik, askeri ve tıp alanlarında güç kazanabilmeye şüpheyle bakmışlardı hep.
O dönemin zengin asilzadeleri ve devletleri yeni beceriler geliştirmekten, onlara bütçe ayırmaktan çok, ellerinde olanı korumaya bütçe ayırırlardı.
Hedeflerinde sadece güçlerini korumak vardı. Yeni silahlar, ilaçlar ve benzeri şeylerle ilgilenmiyorlardı.
Bilimsel Devrim’in geri besleme döngüsü.
Bilim, ilerleme kaydetmek için araştırmadan fazlasına ihtiyaç duyar; siyaset
ve ekonominin karşılıklı olarak birbirini desteklemesine bağlıdır. Siyasi ve ekonomik kurumlar bilimsel araştırma için çok önemli olan kaynakları yaratır. Bunun karşılığında bilimsel
araştırma da diğer şeyler yanında yeni kaynaklar elde etmek için gereken yeni güçler yaratır.
Geride bıraktığımız 5 asır boyunca insanlar şunu fark ettiler: Bilimsel araştırmalar sayesinde yeteneklerini geliştirebileceklerini.
Bu öylesine boş bir inanç değildir. Deneylerle defalarca ispatlanmıştı. Bu tarz ispatlar artmaya başladıkça bunlara daha fazla kaynak ayrıldı. Bu kaynaklar ve yatırımlar olmasa, ne atomu parçalayabilirdik, ne aşılar bulabilirdik. Ay’a çıkmayı da ancak rüyalarımızda görürdük.
Örnek vermemiz gerekirse: Amerika Birleşik Devletleri nükleer araştırmaları için devasa bütçeler oluşturdu. Bu sayede; santraller yapabildi ve ucuz elektrik üretmeyi başardı.
Santraller hem istihdam yaratıyor hem de vergi veriyordu. Vergi tekrar bu araştırmalara kaynak olarak geri dönüyordu.
Birinci bölümün sonu. Yazı devam edecektir.
Çok güzel bir konuşmasının videosunu veriyoruz yazarın. Mutlaka dinleyiniz.
https://www.ted.com/talks/yuval_noah_harari_what_explains_the_rise_of_humans?language=tr#t-45866
