Zaman ölçülebilir mi ? Hissedilen zaman
Zaman ölçülebilir mi ? Hissedilen zaman
Toplu taşıma araçlarında neden hepimiz gözlerimizi elimizdeki cep telefonlarına dikeriz?
Zaman ölçülebilir mi ? Hissedilen zaman
Zaman , çok sıkılıp bunaldığımızda yahut özlemle birinin gelmesini iple çektiğimizde yavaş geçer; çabuk geçtiği zamanlar genel olarak mutlu hissettiğimiz anlardır. Sonunda sevdiğimiz kişiye kavuşacaksak en kısa yolculuklar dahi bir ömür gibi sürer, bu tahammül sınırlarımızı zorlar, elbette güzel bir film seyretmek yahut hoş bir tiyatro eserini aynı zaman aralığında seyrettiğimizde, o aynı zaman birimi kuş gibi uçar gider. Toplu taşıma araçlarında neden hepimiz gözlerimizi elimizdeki tablet ya da cep telefonlarına dikeriz? Bir sorun kendinize. İnternet seyahat esnasında zamanın geçip gitmesini kolaylaştırır.
Zaman ölçülebilir mi ? İtaat etmiş kuzu gibi.
Zaman ölçülebilir mi ?
Dikkatimizin tümünü zamana verdiğimiz de zaman itaat etmiş kuzu gibi geçer; dikkatimiz zamandan başka şeylere dönük olduğundaysa bir panter hışmıyla hızla geçer. Bu deneyim psikolog Csikzentmihalyi tarafından kapsamlı bir şekilde araştırılmış olan-“akış” hissini, sık sık da öfori (aşırı mutluluk hali) duygusunu içerir.
Akış hissi bir insan tamamen konsantre ve motive olmuş halde kendisi için ne çok zor ne de çok kolay olan bir faaliyette bulunurken kapasitesinin sınırlarına eriştiğinde ortaya çıkar. Bu iş yeni bir fikir ortaya atmak veya geliştirmek, önemli bir belge yazmak veya bir grupla birlikte müzik yapmak olabilir. Bu talepkâr görevin gerektirdiği eylemleri olabildiğince akıcı bir şekilde gerçekleştirebilmek için hatırı sayılır bir yetenek, konsantrasyon ve adanmışlık uyum iyinde birlikte çalışmalıdır. Bu şekilde odaklanabilmek için zamanı unutmak gerekir: zaman uçup gider, sanki hiç yokmuş gibi. Akış içinde gerçekleşen iş ya da oyun bittiğinde insan dışarıda havanın çoktan karardığını (ya da aydınlandığını) görerek şaşırır.
Hayvanlar da zamanı ölçebiliyor mu?
Peki ama fiziksel zaman veya saatle ölçülen zamanın aksine insanlar herhangi bir süreyi tam olarak nasıl ölçüyorlar? Hayvanlar da bunu yapabiliyor mu?
Sıçanların, farelerin, güvercinlerin -ve hiç şüphesiz maymunların zaman ölçebildiğini biliyoruz. Birçok hayvanın kısa zaman aralıklarını nispeten kesin bir şekilde tahmin edebildiği gösterildi. Örneğin deney hayvanları on beş saniye sonra bir düğmeye veya kola basacak şekilde eğitilir. Hayvanlar bunu bu sürenin ardından yaptıklarında (küçük bir hata payı bırakılır), bir parça yiyecekle dillendirilirler.
Öte yandan, hayvanların bunu tutarlı olarak (yani belli bir olasılıkla) yapabilmesi için bazen onlarca ¬hatta yüzlerce- deneme gerekir. Hayvanlara sözlü talimatlar veremeyiz; ne yapılması gerektiğini deneme-yanılma yöntemiyle öğrenmek durumundadırlar, ki bu da uzun zaman alabilir. Ama bir kere öğrendiklerinde, belirlenen sürenin ardından güvercinler gagalarını, sıçanlar da burunlarını kullanarak düğmeye veya kola basarlar.
Fizyolojik Bir Saat Var mı?
En azından şimdiye kadar beyin araştırmacıları ve psikologlar saniyelerden dakikalara uzanan sürelerden sorumlu herhangi bir içsel saat keşfedebilmiş değiller.
Tempo belirleyici ve sayaç modeli de zaten bir metafor- istendiğinde çalıştırılıp istendiğinde kapatılabilen bir kronometre. Beyinde zaman deneyimini temsil eden tek bir fizyolojik mekanizma bulmaya yönelik bütün çabalar şimdiye dek boşa çıktı. Ya da meseleyi daha net ifade etmek gerekirse: Zaman algısına dair genel kabul gören bir kuram yok.
Bu yazının ilk bölümü aşağıdaki linktedir.
https://angelsdia.com/hissedilen-zaman-zamani-nasil-deneyimleriz/
Mitoloji, tarih , gerilim ve polisiye sevenler:
Polisiye, gerilim, mitoloji seviyorsanız. Melekler, büyüler, kadim tarikatlar ve benzeri konular ilginizi çekiyorsa, başı sonu belli hikayelerden sıkıldıysanız. Kafası çok değişik bir roman sizleri bekliyor; Büyü -Zaman konusuna çok farklı yaklaşılan, Zaman ve büyüyü derinlemesine bir kurgu roman çerçevesinde anlatan kitabımın linki : https://angelsdia.com/surpriz-sonlu-kitaplar-melek-gunlukleri-1-babil-buyusu/
Youtube kanalımda ilginizi çekebilecek videolar bulabilirsiniz. Aşağıdaki linke tıklayarak kanalımdaki içeriklere ulaşabilirsiniz.
https://www.youtube.com/channel/UCY2ps_mnNqfVtZ83jyGnXSQ
