Djed muskası hikayesi.

Djed muskası hikayesi.

Djed muskası hikayesi. Mumyalar üzerine yerleştirilen Mısır tılsımı  

Tet (Djed) Muskası ya da iyi şans tılsımı mumya üzerine yerleştirilen tılsımların en yaygın olanlarından biriydi. Bunların bir kısmı alt gövdenin etrafına asılmış veya üst göğse, boyuna veya arkaya tek tek yerleştirilmiş olabilir. Djed muskası istikrarı ve dayanıklılığı simgeliyordu.

Djed muskası :Ölüler Kitabındaki bir büyü

  Başlangıçta tahılların bağlandığı sırık olarak görülse de daha sonra tanrı Osiris’in omurgasın temsil ettiği söylendi. Ölüler Kitabındaki bir büyü böyle bir tılsımı harekete geçirir. Şöyle der:

‘’ Kendini yükselt,(ayağa kalk) Osiris! (Kalkmana yardım edecek) omurgaya tekrar sahip oldun! Ey! Yorgun yürekli, bir kez daha omurgan var!’’

Altın bu muska için önemli ve temel bir malzeme.

Kararmaması ve bu nedenle sonsuzluğa kadar dayanabilmesi sebebiyle altın, djed ayağı muskası için uygun malzeme olarak kullanıldı. Tabii ki, altın pahalıydı, bu nedenle bazen sarı fayans/çini (bir tür seramik) kullanılıyordu.

 Mavi fayans, cam veya lapis lazuli de yaygın olarak kullanıldı. Eski Mısır’da mavi renk yenilenme/yeniden doğma ile ilişkilendirildi. Kırmızımsı kahverengi taşlı carnelian da kullanılmış ve yeni hayatı simgelemiştir.

Biçim, renk ve materyalin sembolizmi öylesine tasarlanmıştı ki muska ölen kişinin öbür dünyada yeniden doğmasını ve hayatta kalmasını sağlamak için mükemmel bir şekilde işlev gördü.

Tet (Djed) Muskası /tılsımı/sütunu   spritüel, işlevsel ve estetik yönlerden meydana gelen istikrarın sembolüdür. Bununla beraber  üst-ilahi merhaleden alt- aşağı yönüne uzanan skalada yer alır. Başı gökyüzünde ve ayağı yerde olan bu djed sütünü bu skalayı daha iyi anlatamazdı. Estetik bir görselliğe sahip olması neticesinde sütün olarak birçok yapıda kullanıldı.

Hikayeler.

Birinci hikaye.

 Seth Mısır hükümdarı ve aynı zamanda kardeşi Osiris’i öldürür ve denize atar (bir tür tabuta benzer bir şeyin  içine koyarak) Osiris’in eşi (İsis) durumu öğrenince eşinin na’şını aramaya koyulur.

 Osiris’in bedni (tabutta) Byblos denen yerde bulunur. (Suriye- Akdeniz kıyısı bir antik kent) Ağaç (Ilgın ağacı olduğu söylenir) bu bedeni içine alır ve büyür. Verdiği çiçekler o yörenin hükümdarının çok hoşuna gider ve ağacın kesilerek sarayını ayakta tutacak, sarayını çok daha sağlam bir yapı haline getirecek sütün olarak kullanılmasını buyurur.

 Bu arada İiris okente varmış ve hükümdarla tanışmıştır, oğlu ölümcül bir hastalığın pençesindeyken İsiris veliahttı bazı özel tedavilerle kurtarır.

 Kraldan bu ağaçtan yapılan sütünün kendisine ödül olarak verilmesini talep eder İsis. Sütün vazifesi gören ağaç derhal bölünür ve içinde bulunan –Osiris’in konulduğu bir tür tabut bu şekilde ortaya çıkarılır. Eşinin naşını usulünce özel bir kumaşla(muhtemelen keten) ile saran acılı eş, türlü çiçek ve özel baharatlar serperek krala iade eder. O günden sonra bu sütuna bu antik kentin halkı kutsallık mertebesi atfeder.

İkinci hikaye.

 Seth kardeşini sadece öldürmekle kalmaz, o bir daha hayata geri dönmesin diye bedenini parçalara ayırır ve ülkenin her yanına dağıtır. Osiris’in eşi bu parçaları arar ve bulur. Parçaları bir araya getirir; yalnız tek bir parçasını elde edememiştir İsis. Kimi bueksik parçaya ‘’omurga’’ der kimi ‘’fallus’’

 İşte bu kayıp parça Tet (Djed) sütunu ile temsil edilir.

Kaynak: British museum

Bunlar da ilginizi çekebilir.